دیابت یک نوع بیماری است که باعث افزایش سطح گلوکز یا قند خون میشود. این بیماری زمانی رخ میدهد که بدن نمیتواند انسولین (مادهای که کمک میکند بدن شکر موجود در مواد غذایی را استفاده کند) بسازد و یا آنگونه که باید از آن استفاده نماید. به صورت کلی دیابت در دو دسته نوع 1 و نوع 2 تقسیمبندی میشود و داروی دیابت نیز بسته به اینکه بیمار به کدام نوع دیابت مبتلا است، برای وی تجویز میشود. این داروها کمک میکنند سطح قند خون نرمال بماند.
اینکه بیمار باید از کدام داروی دیابت استفاده کند، کاملا به نوع دیابتی که دارد بستگی دارد اما ما در این مقاله به تمام داروهای دیابت اشاره میکنیم تا شما به یک ایده کلی در مورد گزینههای موجود برسید.
داروی مناسب برای دیابت نوع 1
درمان دیابت نوع 1 همیشه وابسته به استفاده از انسولین است. این کار انسولین بدن را جایگزین میسازد و باعث میشود سطح قند خون متعادل باشد. بیمار میتواند خودش انسولین را به صورت زیرپوستی تزریق کند و در صورت بستری شدن نیز، دکتر انسولین را به صورت مستقیم داخل خون تزریق میکند. علاوه بر این، انسولین به صورت پودری هم موجود است و با استنشاق میتوانید از آن استفاده کنید.
فاصله زمانی تزریق انسولین به نوع عملکرد دارو، ساعات اوج فعالیت و مدت زمان ماندگاری دارو بستگی دارد و سعی میشود عملکرد طبیعی بدن در تولید انسولین شبیهسازی شود.
انواع انسولین که به عنوان داروی دیابت شناخته میشود، چیست؟
انسولین سریعالاثر:
5 تا 15 دقیقه بعد از تزریق اثر خودش را نشان میدهد اما ماندگاری آن نیز خیلی کوتاه و معمولا بین 2 تا 4 ساعت است.
- انسولین (Lispro HumaLog)
- انسولین (Aspart NovoLog)
- انسولین (Glulisine Apidra)
انسولین کوتاهاثر:
این داروی دیابت اثر خودش را بین 30 دقیقه تا نیم ساعت بعد از تزریق نشان میدهد و 3 تا 8 ساعت پس از تزریق ماندگاری دارد.
- انسولین طبیعی (Humulin R و Novolin R)
انسولین متوسط:
اثر این دارو 1 تا 4 ساعت پس از تزریق نشان داده میشود و 12 تا 18 ساعت نیز ماندگاری دارد.
- انسولین ایزوفان که با نام انسولین NPH نیز شناخته میشود (Humulin N و Novolin N)
انسولین با تاثیرگذاری بلند مدت:
تاثیرات این نوع انسولین 1 تا 2 ساعت بعد از تزریق مشاهده میشود و ماندگاری آن نیز بین 14 تا 24 ساعت است.
- انسولین گلارگین (Tuejeo)
- انسولین دتمیر (Levemir)
- انسولین دگلودک (Tresiba)
انسولین ترکیبی:
این نوع داروی دیابت نوع 1 نیز ترکیبی از انواع انسولینی است که در بالا به آنها اشاره شد. زمان تاثیرگذاری این دارو بین 5 دقیقه تا 1 ساعت است و 10 تا 24 ساعت نیز ماندگاری دارد.
- NovoLog مخلوط 70/30 (آسپارتات انسولین پروتامین – آسپارتات انسولین)
- Humalog مخلوط 75/25 (lispro انسولین پروتامین – lispro انسولین)
- Humalog مخلوط 50/50 (lispro انسولین پروتامین lispro انسولین)
- Humulin 70/30 (انسولین انسانی انسولین انسانی – NPH رگولار)
- Novolin 70/30 (انسولین انسانی انسولین انسانی – NPH رگولار)
- Ryzodeg (انسولین آسپارتات انسولین – degludec)
دیگر داروهای مناسب برای دیابت نوع 1
در برخی از موارد ممکن است از انسولین به عنوان داروی دیابت استفاده نشود و به جای آن از موارد زیر استفاده شود:
- آمیلین آنالوگها، این دسته از داروهای ضد دیابت عملکرد یک هورمون به نام آمیلین را شبیهسازی میکنند و نقش خیلی مهمی در کنترل سطح گلوکز دارند.
- گلوکاگون نیز در مواقعی که قند بدن بر اثر مصرف انسولین خیلی کم میشود، آن را جبران میکند.
داروهای مناسب برای دیابت نوع 2
انسولین میتواند در دیابت نوع 2 نیز میتواند برای کنترل سطح گلوکز خون مورد استفاده قرار بگیرد اما پزشکان فقط در مواقعی که داروهای دیگر تاثیرگذار نباشند از آن استفاده میکنند. همچنین در زنانی بارداری که به دیابت نوع 2 مبتلا هستند، از انسولین برای کاهش تاثیرات بیماری روی جنین استفاده میشود.
در افرادی که سطح گلوکز بدنشان به دلیل سبک زندگی غلط بالاست، از داروهای غیر انسولینی برای کاهش سطح گلوکز استفاده میشود. این داروها در ادامه لیست شدهاند.
خیلی از این داروها تاثیرات متنوعی دارند. در صورتی که یک فرد به دو درمان مختلف یا بیشتر نیاز داشته باشد، به احتمال زیاد استفاده از انسولین برای وی ضروری خواهد بود.
دارویهای Sulfonylurea
این دسته از داروها با تحریک غده پانکراس، ترشح انسولین داخل خون را افزایش میدهند. مردم به دلیل تاثیرات جانبی قرصهای قدیمی ترجیح میدهند از قرصهای جدیدی که به این منظور ساخته شدهاند، استفاده کنند. پزشکان نیز خیلی کمتر از گذشته این دارو را تجویز میکنند. دلیل آن نیز این است که این دارو سطح قند خون را بسیار پائین آورده و ممکن است باعث بروز بیماریهای دیگر شود.
Biguanide، داروی دیابت کارآمد
Biguanide ها نیز یکی دیگر از داروهای موثر در کنترل قند خون هستند و میتوانند تاثیر انسولین را به صورت چشمگیری افزایش دهند. همچنین این دارو مقدار گلوکزی که کبد به خون تزریق میکند را کاهش و مصرف گلوکز توسط سلولها را افزایش میدهد.
البته داروهای مربوط به دیابت نوع 2 محدود به این چند مورد نمیشوند و داروهای خیلی زیادی برای درمان این نوع دیابت وجود دارند که در این مقاله امکان اشاره به تمام آنها وجود ندارد.
داروهای Meglitinide
این داروها نیز ترشح انسولین را افزایش میدهند و میتوانند عملکرد بدن را درمورد ترشح انسولین در زمان غذا خوردن بهبود ببخشند.
داروهای مناسب برای افراد مبتلا به بیماریهای قلبی عروقی
توصیه میشود افرادی که به صورت همزمان به بیماریهای قلبی عروقی و دیابت نوع 2 مبتلا هستند، از داروهای زیر هم در کنار داروهای ضد قند خون استفاده کنند.
- مهارکنندههای ناقل نوع 2 سدیم گلوکز (SGLT2)
- دریافتکنندههای پپتاید گلوکان مانند (GLP1-RA)
برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2، بیماریهای قلبی عروقی و نارسایی قلبی یا خطر نارسایی قلبی باید مهارکنندههای ناقل نوع 2 سدیم گلوکز نیز در کنار درمانهای متداول استفاده شود.
جدیدترین پیشرفتها در زمینه داروی دیابت
به دلیل اینکه معده هورمون انسولین را تجزیه میکند، مصرف آن به صورت خوراکی ممکن است. این بدین معنی است که بهترین روش برای رسیدن انسولین به خون، به صورت تزریقی و یا پمپ انسولین است. محققین دیابت توانستهاند روشهای جدید برای کنترل و درمان این بیماری پیدا کنند اما استفاده از این متدها به تحقیقات بیشتری نیاز دارد.
روشهای احتمالی برای رساندن انسولین به بدن در آینده، ممکن است شامل روشهای زیر باشد:
- با اسپری کردن روی غشاء مخاطی و سطح داخلی بینی
- از طریق زخمهای روی پوست
ایده پانکراس مصنوعی نیز یکی دیگر از بخشهایی است که محققین دیابت در حال کار روی آن هستند. این پانکراس از چندین سنسور برای بررسی سطح قند خون استفاده میکند و سپس انسولین مورد نیاز را آزاد میکند. همچنین پزشکان میتوانند سلولهای تولیدکننده انسولین را از فرد اهدا کننده به بیمار پیوند بزنند.
یکی از دیگر از بخشهای تحقیقات دیابت که میتوان به آن امیدوار بود، داروی دیابت اختصاصی است. دستهبندی بهتر بیماریها و درمان هدفمند نتیجه پیشرفتهایی است که در عرصه ژنتیک و بیگ دیتا رخ داده است.
نتیجه گیری
با هم دیدیم که متناسب با نوع دیابت، داروی دیابت خاصی نیز وجود دارد. انتخاب داروی دیابت متناسب تاثیر چشمگیری در روند درمانتان دارد، پس اول از همه چیز پیش از درمان، با آزمایش دیابت از نوع بیماری خود آگاه شوید.
لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاهها با ما به اشتراک بگذارید.