در عصر حاضر یکی از مهمترین معضلات اکثر افراد تناسب اندام و رسیدن به وزن ایدهآل است؛ تناسب اندام همچنین میتواند اشخاص را از شر بیماریهای بسیاری خلاص کرده و به زیبایی ظاهری آنها بیفزاید. در همین راستا افرادی که اضافه وزن دارند به سمت کارهای مختلفی اعم از ورزشهای گاها سنگین و رژیمهای متفاوتی سوق پیدا میکنند. رژیمهای غذایی مختلفی که با توجه به ویژگیهای خاص بیمار توسط متخصص تغذیه تجویز میشود و در میان آنها میتوان به رژیم کتوژنیک، اشاره نمود. اما رژیم غذایی کتوژنیک چیست و چگونه عمل میکند؟ فواید و مضررات رژیم لاغری کتو چیست؟
رژیم کتوژنیک چیست ؟
رژیم کتوژنیک، و یا به اصطلاح رژیم کتو نوعی رژیم غذایی است که بر پایه کاهش حداکثری کربوهیدراتها عمل میکند. این رژیم بدن را تحریک میکند تا برای دریافت میزان انرژی مورد نیاز از چربیهای موجود در قسمتهای مختلف بدن استفاده کند. بدین ترتیب با مصرف چربی زیاد، مصرف به اندازه پروتئین و مقدار اندکی قند در عوض مصرف بیش از حد کربوهیدرات و قند میتوان در مدت نسبتا کوتاهی کاهش وزن چشمگیری را مشاهده کرد. رژیم کتوژنیک برای لاغری بسیار مفید است.
از برتریهای این رژیم در مقایسه با سایر رژیمهای غذایی این است که فرد گرسنگی نمیکشد و در عین حال کاهش وزن را نیز تجربه میکند.
جالب است بدانید که بر خلاف تصور عموم که چربی باعث چاقی میشود، رژیم کتو این نظریه را رد میکند و حتی این رژیم ثابت کرده است که میتواند حتی بیشتر از رژیمهایی که چربی را محدود میکنند، تنها با کاهش کربوهیدرات اثربخشی بیشتری داشته باشد.
اساس کار رژیم کتوژنیک چیست ؟
بدن برای دریافت انرژی مورد نیاز خود از دو منبع انرژی قندها(کربوهیدراتها) و چربیها استفاده میکند. اما چون مصرف قندها برای بدن راحتتر است، بدن اول از همه به سراغ قندها و گلوکز دریافتی بدن میرود و در این صورت چربی دست نخورده باقی میماند. رژیم کتو چیزی مشابه روزهخواری را به بدن القا میکند که کربوهیدراتی برای مصرف وجود ندارد و به تبع بدن را وادار به مصرف چربیهای انباشته شده در بدن میکند و با اینکار به کاهش وزن کمک زیادی میکند.
با جایگزینی چربی به جای کربوهیدرات، فعالیتهای شیمیایی در بدن صورت میگیرد که به آن کتوزیس میگویند. در کتوزیس بدن از کتون استفاده میکند( کتون مادهای است که در کبد از چربیها هنگامی که گلوکز محدود شده، تولید میشود.)
با کاهش میزان مصرفی کربوهیدرات بدن دچار ضعف و علائمی میشود که نشان دهنده آغاز اثرگذاری این رژیم، است. اما به مرور زمان بدن به این رژیم، عادت میکند و میتوانید از نکات مثبت و مفید این رژیم بهرهمند شوید.
پس تا اینجا فهمیدیم سوخت بدن از گلوکز به کتون تغییر کرده است.
اثرات مثبت رژیم کتوژنیک چیست ؟
اولین بار تاثیرات مثبت این رژیم، بر روی صرع دیده شد که کمک زیادی به کاهش علائم آن کرد اما طبق تحقیقات اخیر مشخص شده است که رژیم کتو میتواند کمک زیادی به موارد زیر نیز کند:
- دیابت نوع 2 با کاهش میزان قند خون
- کمک به کنترل شدن سرطان
- تاثیرات مثبت آن بر روی پوست
نکته: هنوز تحقیقات انجام شده بر روی این رژیم، به پایان نرسیده اما پیشبینی میشود که نکات مثبت بیشتری برای این رژیم، کشف شود.
همچنین توجه کنید که این رژیم، میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. مثلا در برخی از افراد رژیم کتوژنیک ، سبب شفافیت پوست و در برخی از افراد سبب کهیر و جوش شده است.
این تفاوت کاملا بدیهی است. مثلا در نظر بگیرید که پوستی چرب دارید، خوردن چربی زیاد باعث تولید چربی بیشتری بر روی پوست شما میشود که از نتایج آن جوشهای خوشگل کله قرمز هستند. اما چربیها نیز با هم متفاوت هستند و نمیتوان چربی مضر حاصل از کاسه پر از چیپس را با چربی حاصل از ماهیها مقایسه کرد.
بالاخره رژیم کتوژنیک، برای پوست خوب است یا بد؟
در این باره باید گفت که پوست هر کسی با دیگری متفاوت است. پس زمانی که با رژیم کتوژنیک آشنا شدید و تصمیم به شروع رژیم کتوژنیک گرفتید، حتما با پزشک خود مشورت کنید تا از اثربخشی آن بر بدنتان مطمئن شوید.
بیشتر بخوانید: راهنمای تفضیلی شروع رژیم غذایی کتوژنیک
انواع رژیم کتوژنیک چیست ؟
در کل چهار نوع از این رژیم وجود دارد که به شرح زیر است:
رژیم کتوژنیک استاندارد
- این بخش از رژیم، دارای کربوهیدرات اندک، پروتئین متوسط و چربی بالاست.
- این تقسیمبندی به این صورت است که ۵ درصد کربوهیدرات، ۲۰ درصد پروتئین و ۷۵ درصد آن را چربی تشکیل داده است.
رژیم کتوژنیک دورهای( CKD)
در این بخش همان طور که از نامش پیداست، میزان کربوهیدرات به صورت دورهای تغییر میکند و در دورههای خاصی فرد مجاز به مصرف کربوهیدرات بیشتری میباشد.
رژیم کتوژنیک هدفمند (TKD)
در این بخش میزان کربوهیدرات به طور هدفمند میتواند تغییر کند. برای مثال زمانی که میخواهید فعالیتهای ورزشی انجام دهید که بدن به کربوهیدرات بیشتری نیاز دارد، میتوانید میزان کربوهیدرات دریافتیتان را افزایش دهید.
رژیم کتوژنیک با پروتئین بالا
- این بخش برگرفته از بخش رژیم استاندارد است؛ با این تفاوت که حجم مصرفی پروتئین بیشتر است.
- این تقسیمبندی به این شکل است که ۵ درصد آن را کربوهیدرات. پروتئین بالا حدود ۳۵ درصد و ۶۰ درصد چربی تشکیل داده است.
رژیم لاغری کتو را شروع کردهام اما چقدر کربوهیدرات بخورم؟
در رژیم لاغری کتو مصرف کربوهیدرات به زیر 50 گرم در روز میرسد، در این هنگام چربیها جایگزین کربوهیدرات میشوند که تقریبا 75 درصد از میزان کالری روزانه را شامل میشوند.
در این رژیم پروتئین باید به میزان متوسط مصرف شود که چیزی حدود 20 درصد از نیاز روزانه فرد را شامل میشود.
پس در این رژیم میزان مصرف سوخت بدن به صورت زیر است:
- 75 درصد چربیها
- 20 درصد پروتئین
- 5 درصد کربوهیدرات
مضررات رژیم کتوژنیک چیست ؟
این رژیم، باید تحت نظر پزشک استفاده شود چون ممکن است با بدن هر فردی متناسب نباشد و در طولانی مدت آسیبهای جبران ناپذیری را برای فرد به همراه داشته باشد. با هم برخی از مضررات این رژیم لاغری را ببینیم و عوارض رژیم کتوژنیک را بشناسیم:
- ناتوانی عضله قلب و در نتیجه اختلال در ضربان قلب
- نارسایی کبدی
- سنگهای کلیه از نوع سنگهای اگزالاتی
- اختلالات هورمونی و به تبع عادت ماهانه نامرتب
نتیجهگیری
با هم دانستنیهایی مربوط به رژیم کتوژنیک استاندارد را دیدیم و از مضررات و فواید آن مطلع شدیم. پیشنهاد ما این است که حتما تحت نظر پزشک و متناسب با الگو بدنتان این رژیم، را انتخاب کنید.
2 پاسخ
رژیم خوبیه
من دو ماه توی این رژیم 8 کیلو کم کردم .
بله درسته افراد زیادی از این رژیم راضی بودند.
موفق باشید.