آشنایی با دیابت و روش های درمان آن

بیماری دیابت معمولا به عنوان بیماری قند خون شناخته می شود. این بیماری یک گروه از اختلالات متابولیکی است که با افزایش قند خون در مدت زمان طولانی مشخص می شود. علائم قند خون بالا شامل ادرار مکرر ، تشنگی و افزایش گرسنگی است. اگر این بیماری درمان نشود، می تواند عوارض زیادی را برای شخص در پی داشته باشد. عوارض حاد آن شامل کتواسیدوز دیابتی، وضعیت هیپرگلیسمی هیپرزومولار یا مرگ می شود. عوارض جدی درازمدت بیماری دیابت هم شامل بیماری قلبی عروقی، سکته مغزی، بیماری کلیوی کلیه، زخم های پا و آسیب چشم است.

وظیفه مهم انسولین، کاهش قند خون به وسیله مکانسیم های گوناگون است. در این بیماری یا بدن دیگر توانایی ساخت هورمون انسولین را ندارد و یا بدن در مقابل انسولین از خود مقاومت نشان می دهد. درنتیجه انسولین ساخته شده عملکرد نرمال و خوبی نخواهد داشت.

با شایع شدن این بیماری در سطح جهان، آشنایی، پیشگیری و غربالگری دیابت هم ضرورت پیدا کرد. به همین دلیل تا پایان با ما همراه باشید.

آشنایی با انواع بیماری دیابت

بیماری دیابت سه نوع دارد که دو نوع آن اصلی و شایع هستند که به احتمال زیاد شما هم نام آنها را شنیده اید.

دیابت نوع اول:

این نوع دیابت ناشی از عدم توانایی لوزالمعده به تولید انسولین به میزان کافی است. زیرا سلول های بتا در پانکراس تخریب شده و ازدست می روند. دیابت نوع اول به عنوان “دیابت شیرین وابسته به انسولین” (IDDM) یا “دیابت نوجوانان” هم شناخته می شود. علت آن هم ناشناخته است.

دیابت نوع دوم:

این نوع دیابت با مقاومت به انسولین شروع می شود، به طوری که سلول ها به درستی به انسولین پاسخ نمی دهند. با پیشرفت بیماری، کمبود انسولین نیز ممکن است ایجاد شود. این نوع دیابت به عنوان “دیابت غیر وابسته به انسولین” (NIDDM) یا “دیابت افراد بالغ” هم شناخته می شود. شایع ترین علت دیابت نوع 2 اضافه وزن بالا و ورزش ناکافی است. تحقیقات نشان داده اند که رژیم های کم کروهیدرات، بسیار در درمان دیابت نوع دو موثر بوده اند

دیابت بارداری:

دیابت بارداری سومین شکل اصلی دیابت است که زنان باردار حتی بدون سابقه قبلی دیابت، ممکن است به آن مبتلا شوند.

پیشگیری و درمان دیابت به وسیله حفظ رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، حفظ وزن طبیعی بدن و اجتناب از مصرف تنباکو صورت می گیرد. کنترل منظم فشار خون و مراقبت از پا برای افراد مبتلا به این بیماری مهم است. دیابت نوع یک باید با تزریق انسولین کنترل شود. دیابت نوع دو ممکن است با داروها و بدون انسولین هم درمان شود. انسولین و بعضی از داروهای خوراکی می تواند باعث کاهش میزان قند خون شود. دیابت بارداری هم معمولا پس از تولد کودک حل می شود.

علائم دیابت در هر نوع

در اوایل ابتلا به این بیماری ممکن است علامتی دیده نشود. خیلی از افرادی که دچار این بیماری هستند، به طور تصادفی در یک آزمایش و یا زمان غربالگری متوجه بیماری خود می شوند. به تدریج و با افزایش سطح قند خون، علائم دیابت مشهود می‌شوند. تکرر ادرار، عطش، پرخوری، کاهش وزن همراه با اشتهای فراوان، کسلی و کاهش دید از علایم ابتدایی رایج دیابت است.

بیماری دیابت نوع یک با مشکلاتی چون گرسنگی و تشنگی شدید، افزایش اشتها، کاهش وزن، سوزن سوزن شدن پاها، پر ادراری، خستگی، عفونت های قارچی و مشکلات پوستی همراه است که در کودکان به طور ناگهانی آشکار می شود.

علائم نوع دو این بیماری مانند علائم دیابت نوع یک است که به علت اضافه وزن، کم تحرکی و بروز مشکلاتی در استفاده بدن از گلوکز، رخ می دهد.
دیر خوب شدن زخم ها و عفونت های مختلف در قسمت های لثه، مثانه و پوست از دیگر علائم دیابت نوع دو است. با این حال گاهی دیابت نوع دو تا سالها هیچگونه علامتی از خود نشان نمی دهد و فرد بیمار مدت طولانی از بیماری خود اطلاعی ندارد.

در دیابت بارداری هم گاهی خود حاملگی علت بروز این بیماری است. این نوع از دیابت می تواند بعدا احتمال ابتلا به دیابت نوع دو را به وجود آورد. زنانی که خطر ابتلا به دیابت بارداری را دارند، در نخستین مراجعه به پزشک بعد از بارداری آزمایش می دهند. آزمایش دیگری هم در ۲۴ تا ۲۸ هفتگی بارداری گرفته می‌شود.

روش های درمان دیابت

در حقیقت روش قطعی برای درمان بیماری دیابت یافت نشده است. فقط می شود از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد تا وارد مراحل پیشرفته نشود.
با این حال راه حل های مختلفی از قبیل رژیم های غذایی مختلف، داروهای موجود در طب سنتی و طب مدرن وجود دارد که افراد ابتلا به این بیماری باید از آن ها پیروی کنند.

در طب مدرن داروهایی مانند متفورمین، سولفونیل اوره ها، تیازولیدین دیون ها، انسولین و… برای درمان این بیماری وجود دارد.
در طب سنتی هم مصرف موادی چون پیاز، سیر، آلوئه ورا، شنبلیله، برگه های انبه و… پیشنهاد می شود.
در رژیم های غذایی هم مصرف سیب زمینی، سبزیجات تازه، غلات سبوس دار، پنیرهای کم چرب و میوه های ساده مجاز است. در مقابل سبزیجات پخته شده با کره، پنیر یا سس فراوان، ماهی سرخ شده، آب میوه های آماده و لواشک های میوه نباید استفاده شوند.

در دیابت بارداری هم در آغاز با رژیم های غذایی و فعالیت بدنی اقدام به کنترل به بیماری می کنند و در صورتی که پاسخ مناسب از این را ها دریافت نشود، برای کنترل قند از انسولین استفاده می‌شود. این زنان بعد از پایان دوره بارداری هم باید مرتبا آزمایش دهند.