اصولا افراد چاق برای لاغری و کاهش وزن سعی دارند تا از راحتترین روش برای رسیدن به تناسب اندام استفاده کنند. در حال حاضر نیز تبلیغاتی برای رژیمهای کتوژنیک (کم کربوهیدرات) در شبکههای مجازی و سالنهای ورزشی انجام میشود که این رژیم را به عنوان مناسبترین راه برای لاغری و کاهش وزن معرفی میکنند. در این مقاله عوارض رژیم کتوژنیک را بدانید.
شاید این سوال برای شما پیش آید که در چه مواد غذایی کربوهدیرات وجود دارد؟ در حقیقت کربوهیدرات منبع اصلی تامین انرژی و سوخت بدن است. کربوهیدرات بخش بزرگی از غذاهای مصرفی روزانه ما را تشکیل میدهد و در مواد غذایی مانند برنج، شیرینی، نان، سیب زمینی و دیگر مواد خوراکی وجود دارد.
در رژیم کتوژنیک میزان مصرف چربیها بسیار بالاست در حالی که میزان مصرف کربوهیدراتها در کمترین میزان ممکن است. توجه داشته باشید که منظور از چربی بالا مصرف چربیهای سالم مانند روغن نارگیل، روغن زیتون، دانههای روغنی و موارد مشابه میباشد.
عوارض رژیم کتوژنیک چیست؟
رژیم کتوژنیک برای افرادی که بیماری خاصی ندارند بسیار مفید است و به تناسب اندام آنها کمک میکند؛ در صورتی که این رژیم به درستی و زیر نظر پزشک متخصص انجام نشود، ممکن است در دراز مدت منجر به عوارض زیر شود.
1. رژیم کتوژنیک و ریزش مو
ممکن است پس از گذشت چند ماه از رژیم کتوژنیک متوجه ریزش مو شوید؛ این مورد معمولا موقتی است و پس از مدتی رفع میشود. معمولا ریزش مو در این نوع رژیم غذایی نادر است، بهتر است برای رفع این مشکل مولتی ویتامین مصرف کنید؛ روزی هشت ساعت بخوابید و مصرف کالریها را بیش از حد لازم محدود نکنید.
2. ریتم نامنظم قلب
در رژیم کتو، به دلیل حذف کربوهیدرات در دراز مدت، امکان بروز مشکلات مربوط به ریتم قلب وجود دارد. بسیاری از افرادی که تحت رژیم کتوژنیک قرار میگیرند، ممکن است مقدار مجاز کربوهیدرات خود را از منابع نامناسبی مانند چیپس، پفک، شیرینی، شکلات و دیگر تنقلات نامناسب دریافت کنند. این امر سبب ایجاد بیماری ضربان قلب نامنظم میشود و خطر ابتلا به حمله قلبی و سکته را تا پنج برابر افزایش میدهد.
به منظور جلوگیری از بروز این مشکلات، لازم است که مقدار مجاز کربوهیدرات خود را با مصرف سبزیجات تازه دریافت کنید.
3. کمبود ویتامین
برخی از افراد که تحت رژیم کتو قرار میگیرند، ممکن است به دلیل کاهش میزان کربوهیدرات از مصرف میوهها و سبزیجات تازه خودداری کنند؛ در نتیجه در مدت زمانی طولانی این امر منجر به کمبود ویتامین بدن میشود.
در صورتی که مصمم هستید که رژیم کتوژنیک خود را در دراز مدت حفظ کنید، لازم است با تجویز پزشک در بازههای زمانی معین از مکملهای ویتامین استفاده نمایید.
4. کاهش توانایی بدن برای انجام فعالیت
ممکن است در آغاز رژیم کتوژنیک، مشکلات و محدودیتهایی را در توانایی فیزیکی خود احساس کنید؛ زیرا در این رژیم منبع تامین انرژی از کربوهیدرات به چربی تغییر میکند. در نتیجه اگر بدن شما کربوهیدرات کافی برای انجام فعالیت و عملکرد فیزیکی را تأمین نکند، باید این منبع انرژی را از شکستن چربیها به دست آورد و این سبب میشود تا شما در حین انجام تمرینات ورزشی و فعالیتهای فیزیکی احساس ضعف و خستگی داشته باشید. در حقیقت این رژیم غذایی برای افراد ورزشکار و اشخاصی که فعالیت بدنی بالایی دارند، مناسب نیست.
5. مشکل گرفتگی عضلات
گرفتگی عضلات (خصوصا گرفتگی عضلات پا) در صبح زود یا شب یکی از رایجترین عوارضی است که ممکن است برای افراد تحت رژیم کتوژنیک اتفاق بیفتد. این موضوع به دلیل کمبود مواد معدنی به خصوص منیزیم در بدن ایجاد میشود. پس افرادی که از رژیم غذایی کتوژنیک استفاده میکنند باید به میزان کافی آب و مایعات بنوشند و در غذایشان مقدار کمی نمک بریزند.
6. یبوست
مهمترین علت یبوست کم آبی بدن است. برای رفع این مشکل سعی کنید روزانه آب و مایعات بیشتری بنوشید. علاوه بر مصرف آب، کربوهیدراتی که مصرف میکنید، باید غنی از فیبر باشند. مصرف مداوم میوه و سبزیجات تازه گزینه مناسبی برای پیشگیری از یبوست در رژیمهای کتوژنیک است.
7. احساس خستگی
به دلیل رژیم کتوژنیک، بدن مقادیر زیادی آب را از دست میدهد؛ در نتیجه با از دست رفتن آب، املاح و مواد معدنی از قبیل سدیم، پتاسیم و منیزیم نیز از دست میروند. به دلیل کم شدن املاح و مواد معدنی در بدن، احساس کسلی و خستگی در اشخاص به وجود میآید.
برای رفع این مشکل کمی نمک به رژیم غذایی خود اضافه کنید؛ مصرف خوراکیهای غنی از پتاسیم مانند موز، قارچ، سیب زمینی، اسفناج پخته، کدو تنبل و سبزیجات تازه در رفع خستگی و کسالت به شما کمک میکنند.
نتیجه گیری
عوارضی که در این مقاله بیان شده، ممکن است در برخی افراد در اوایل دوره رژیم غذایی کتوژنیک ایجاد شود و در تعدادی از افراد نیز ممکن است مشکلی مشاهده نشود. ایجاد این عوارض بستگی به بدن اشخاصی دارد که رژیم میگیرند. جهت حفظ سلامتی و جلوگیری از بروز این عوارض لازم است برای شروع رژیم کتوژنیک همواره با پزشک متخصص در ارتباط باشید و طبق برنامه غذایی پیش بروید.